Major Vučko Ignjatović

Osvrćući se na knjigu Žarka Jovanovića „Valjevo pod okupacijom 1941-1944”, Milorad Belić u avgustovskom broju Revije „Kolubara”, ističe, između ostalog, da je u knjizi naveden podatak „da je četnički major Vučko Ignjatović ubijen i sahranjen u Valjevu 28. juna 1942. godine”. Belić dodaje „da postoji i drugačija tvrdnja: da je ubijen 26. juna 1942. godine u Novoj Varoši”.

Ovaj podatak Milorada Belića je tačan. Međutim, sporan je datum sahrane, iako u jednoj belešci majora Miloša Glišića „o smrti Ignjatovića” piše: „Major Ignjatović poginuo dvadeset šestog juna. Sahrana dvadeset osmog u Valjevu.” Sa sigurnošću se može tvrditi da je major Ignjatović sahranjen na valjevskom groblju 30. juna 1942. godine. Naime, u dnevnim novinama „Novo vreme”, od 2. jula 1942. objavljen je kraći izveštaj iz Valjeva sledeće sadržine:

„Juče pre podne (30. juna - primedba Đ. P.) sa svim vojnim počastima, artiljerijski major Vučko Ignjatović, koji je 26. ovog meseca poginuo od zločinačke ruke u Novoj Varoši, sahranjen je.

Telo poginulog preneseno je iz Nove Varoši u Valjevo.

Pogrebu je prisustvovao načelnik okruga Užičkog potpukovnik Manojlo Korać”.

Godina i po dana kasnije, 1. februra 1944. godine, u drugom broju lista „Ravnogorski heroj”, koji je petnaestodnevno izdavao Požeški četnički korpus, objavljen je članak pod naslovom „Tri stuba Požeškog četničkog odreda”, posvećen Vučku Ignjatoviću, Milošu Glišiću (tada se nalazio u nemačkom koncentracionom logoru) i Milošu Markoviću, tadašnjem komandantu Požeškog korpusa. O Valjevcu, majoru Vučku Ignjatoviću, napisani su ovi redovi:
„Prvi stub (Požeškog četničkog odreda - primedba Đ. P.) beše Vučko Ignjatović, sin Valjevske nahije, dostojan potomak braće Nenadovića, visokog stasa, pravilne telesne građe, vatrenog oka, u šumadiskom ruhu sa opancima na hitrim nogama. Veliki besednik koji živom iskrenom rečju zanosi slušatelje. Prvoborac u najstrašnijem i najljućem okršaju, koji ne zna za rov i zaklon, bije i strelja iz stojećeg stava. Pred svojim borcima prednjači u otvorenoj vatri. Strog, a pravičan. Najuzvišenije lične hrabrosti.”

Ko je bio Vučko Ignjatović? - Rođen je u Valjevu. Posle završene osnovne škole i gimnazije opredelio se za vojnički poziv. Aprilski rat 1941. godine zatekao ga je u činu kapetana vojske Kraljevine Jugoslavije. Uspeo je da izbegne nemačko zarobljavanje i još u toku leta 1941. godine prišao je pokretu Draže Mihailovića. Već u drugoj polovini septembra došao je u požeški kraj, pa je ubrzo postao komandant Požeškog četničkog odreda, a dotadašnji komandant, kapetan Miloš Glišić, postao je načelnik štaba.

Posle prvih nesporazuma, incidenata i oružanih sukoba sa partizanima, Vučko Ignjatović je, 8. oktobra 1941. godine, izdao i štampao proglas „Srpskom narodu” u kome poziva „da se udruže sve narodne snage, da se svrstaju samo u jedn front - Srpski front” i „da se zakunemo da nećemo bratoubilačku borbu”. Mnogi borci, i na jednoj i na drugoj strani, poverovali su da su nesporazumi između partizana i četnika prevaziđeni. Međutim, nesporazumi i incidenti su nastavljeni. Dvadesetak dana kasnije, u poslednjoj sedmici oktobra, kada se posle postignutog dogovora sa Dražom u Brajićima, na Ravnoj gori, vraćala partizanska delegacija, koju je predvodio Tito, Vučko Ignjatović je bio minirao most na Skrapežu, rešen da ih likvidira, ali je to Draža sprečio. Tih dana, po povratku iz Vrhovnog štaba u Užicu, po nalogu Ignjatovića, iz voza u Požegi skinut je Milan Blagojević, španski borac i komandant Prvog šumadijskog partizanskog odreda, koji je posle maltretiranja, u noći 27/28. oktobra, ubijen u selu Glumču kod Požege. Bila je to osveta za Nedićevog žandarmerijskog majora Marka Olujevića, koga su likvidirali partizani, i time obelodanjena saradnja Draže i Nedića. Prvih dana novembra Ignjatović organizuje napad na Užice, u kome su partizani i sedište Vrhovnog štaba, ali su njegovi četnici doživeli poraz na brdu Trešnjica na domaku Užica. Tih dana Vučko Ignjatović je javno izjavio da „više voli videti u Užicu Nemce nego partizane”.

Kada su se partizani, posle pada tzv. Užičke republike, povukli u Sandžak, a početkom februara 1942. godine, pod pritiskom četnika prešli Lim i povuklu u Bosnu, u tom periodu na području Sandžaka bilo je desetak raznih četničkih odreda, a kapetan Vučko Ignjatović bio je komandant Samostalnog požeškog četničkog odreda. Većina ovih odreda bila je legalizovana i pod firmom Nedića, ali su i dalje bili pod komandom Draže Mihailovića.
Posle proterivanja partizana i zauzimanja Nove Varoši, predsednik Srpske vlade, armijski general Milan Nedić uputio je zahvalnost komandantu - kapetanu Vučku Ignjatoviću: „Vama i Vašim herojima, koji su u ovoj strahovitoj zimi Novu Varoš zauzeli u srpsko ime i srpstvo proslavili svaka čast i hvala u ime Otadžbine. Stara Raška je kolevka srpstva i Vi ste dostojni potomci slavnih predaka”.

Posle ove Nedićeve pohvale usledilo je i unapređenje: u čin majora unapređeni su kapetani Vučko Ignjatović i Miloš Glišić. Tada je formirana i zajednička komanda svih četničkih odreda u Sandžaku. Za komandanta komande Sandžačkih četničkih odreda određen je major Miloš Glišić. Major Vučko Ignjatović i dalje je komandant Samostalnog požeškog četničkog odreda, koji je, sa Požeškim odredom Srpske oružane sile (komandant kapetan Miloš Marković), bio udarna snaga Sandžačkih četničkih odreda. Sa Ignjatovićem i Glišićem u isto vreme su se ponosili i Nedić i Draža.

Vlast i pohlepa za zlatom i novcem, koji je dobijao od Draže i Nedića, nije bila samo prisutna kod Vučka Ignjatovića. To isto želeli su i njegovi potčinjeni komandanti, među kojima je prednjačio Radojko Đurić iz sela Vrana kod Arilja (još pre rata bio je član Ljotićevog „Zbora”), komandant Prvog bataljona. On i kapetan druge klase Slavko Ilić, kojima su se pridružili potporučnik Manojlo Radulović i narednik Milutin Lazović, odlučili su da uklone majora Vučka Ignjatovića sa mesta komandanta Samostalnog požeškog četničkog odreda. Bio je to jedan od prvih međusobnih četničkih obračuna na području zapadne Srbije. Pre ove svoje odluke imali su i određene kontakte sa Masalovićem, šefom Nedićevog kabineta, kod koga su optuživali Vučka Ignjatovića.

Svoju zamisao ova zaverenička grupa ostvarila je 26. juna 1942. godine. U ranim popodnevnim časovima, u kancelariju komande Samostalnog požeškog odreda u Novoj Varoši, ušli su zaverenici Đurić, Ilić, Radulović i Lazović. Zahtevali su od Vučka Ignjatovića da im otvori čeličnu kasu, od koje je samo komandant imao ključ, da je kako su rekli, pregledaju i utvrde koliko ima novca. Ignjatović se usprotivio ovom njihovom zahtevu, pa je došlo do svađe između komandanta i njegovih potčinjenih oficira. U jednom momentu, Ignjatović je izvadio pištolj, a to su učinili i njegovi oficiri, pa je nastala gužva, u kojoj je, navodno „od metka iz svog revolvera”, poginuo major Vučko Ignjatović.

Te iste večeri komandant sandžačkih četničkih odreda major Miloš Glišić odredio je sudsko-lekarsku komisiju „za uvid smrti Vučka Ignjatovića”. Posle dobijenog izveštaja Glišić iste večeri šalje izveštaj Draži i Nediću o smrti Vučka Ignjatovića, naglašavajući da je „za akciju protiv Vučka postojao plan koji su stvorili okrivljeni četnici Prvog bataljona kojim komanduje Đurić i oni su verovatno znali o ovome”. Takođe, obaveštava ih da su pritvoreni Đurić, Ilić, Radulović i Lazović „koji se brane da je Vučko prvi izvadio pištolj, pa su ga oni uspeli da spreče i on se sam ubio u padu...”

Glavni organizator ubistva Vučka Ignjatovića, poručnik Radojko Đurić, prema nekim svedočenjima, kasnije je sproveden na Ravnu goru da mu se sudi, ali je uspeo da pobegne. Prešao je u ljotićevce i poginuo u leto 1944. godine u borbi protiv partizana na Ušću kao komandant Četvrtog bataljona srpskog dobrovoljačkog korpusa. Inače, pre toga, septembra 1942. godine, Radojko Đurić je bio u nemačkom zatvoru u Beogradu, ali je pušten, najverovatnije zahvaljujući Dimitriju Ljotiću.

U jednom izveštaju iz juna 1942. godine, u kome se takođe govori o Vučku Ignjatoviću, navedeni su i ovi redovi: „Ispraćaju posmrtnih ostataka majora Vučka Ignjatovića prisustvovao je veći broj građana Nove Varoši - i Srbi i muslimani.”

Od Vučka su se oprostili i Požešani, ispraćajući njegove posmrtne ostatke prema Kosjeriću, odnosnom rodnom Valjevu.